|
دستیابی به الگوی قرآن در اولویت‌سنجی عناصر نظام فرهنگی در سوره قلم
|
| سید رسول میراشرفی لنگرودی1، محمدحسین دانشکیا2 |
1- دانشجوی دکتری مدرسی معارف رشته تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران. (نویسنده مسئول) ، s.r.mirashrafi64@gmail.com
2- دانشیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران. |
|
|
چکیده: (20 مشاهده) |
فرهنگ را به‌واسطه نقش بنیادین آن از جهت تعالی انسان‌ها در اندیشه و رفتار می‌توان اساس و مایه حیات‌بخش هر جامعه‌ای دانست. فرهنگ‌پژوهان معتقدند فرهنگ طی فرایندی زمان‌بَر با محوریت و ترتیب چیدمانی سه حوزه باورها، ارزش‌ها و رفتارها شکل می‌گیرد. نوشتار حاضر سوره قلم را محور پژوهش خویش قرار داده و در تلاش است با روش توصیفی ـ تحلیلی به کشف الگوی موردنظر بپردازد. ازاین‌رو پس از طی مراحل رصد واژگانی و دلالت‌شناسی فرهنگی سوره، الگوی قرآن در این سوره براساس سنجه های موجود در هر بُعد از نظام فرهنگی هویدا گردید که فرآیند کلی آن در قالب الگو ارائه گردید. در هر سه نوع از این الگوها عنصر بینش، مشترک بوده و در دو نوع دیگر با فقدان یکی از دو عنصر دیگر مواجه هستیم. الگوی موردنظر در این سوره براساس نظام فرهنگی در عنصر بینش ثابت است که نشان‌گر اولویت‌دار بودن لایه جهان‌بینی ربوبی و یادآوری جهان پس ازمرگ در تنظیم رفتارهای فردی و اجتماعی افراد می‌باشد. از سویی دیگر نیز نسبت به دو بعد دیگر متغیر بوده که در فرایند الگوی موردنظر مشخص می‌گردد و این امر باعث تمایز ساختاری در ترتیب این عناصر با رویکرد فرهنگ‌پژوهان شده است. |
|
| واژه‌های کلیدی: کشف الگوی سوره قلم، نظام فرهنگی، عناصر نظام فرهنگی، اولویت‌سنجی. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
قرآن و فرهنگ و تمدن اسلامی
دریافت: 1402/8/6 | پذیرش: 1403/2/19
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
