سیر تحول تبیینهای مورخان مسلمان از قرن چهارم تا هشتم هجری
|
محمد نصیری1، حسین مفتخری2، تورج امیری3 |
1- دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران ، nasiri.m@ut.ac.ir 2- دانشگاه خوارزمی 3- دانشگاه معارف اسلامی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه |
|
چکیده: (5058 مشاهده) |
«تبیین» بهعنوان مسئلهای مهم از مسائل فلسفه تاریخ، علم تاریخ و نیز تاریخنگاری با همه انواع، مدلها و الگوهایی که دارد، عهدهدار بیان رابطه منطقی میان رویدادها، تغییرات و تحولات تاریخی از یک سو و چرایی و چگونگی آنها از سوی دیگر است. توجه به روشها و الگوهای تاریخنگاری مورخان مسلمان میتواند مبادی افکار و ایدههای مربوط به تبیینها در ارتباط با رخدادهای تاریخ اسلام را بنمایاند. چنانکه توجه به انواع تبیین میتواند سیر تحول تبیینها در تاریخنگاری اسلامی را که درسایه رشد و دگرگونی علمی، عقلی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، توسعه چشمگیری داشته، نشان دهد. در این نوشته با روش تحلیلی تلاش شده است انواع تبیینها در آثار مورخان برجسته همچون: طبری، مسعودی، مقدسی، مسکویه، ابنکثیر و ابنخلدون از قرن چهارم تا هشتم، مورد توجه قرار گیرد. نتیجه آنکه میتوان از تحول تبیینها از روایی صرف بهسوی تبیین عقلی و پیجویی علل و عوامل رخدادها و چراییها و چگونگیها سخن گفت. |
|
واژههای کلیدی: تبیین، تاریخنگاری تاریخنگری، تحول تبیینها، مورخان مسلمان، تبیین روایی، تبیین عقلی. |
|
متن کامل [PDF 238 kb]
(1416 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
سایر موضوعات تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دریافت: 1394/12/7 | پذیرش: 1395/4/30 | انتشار: 1395/10/16
|
|
|
|