1- دانش‌پژوه رشته سیره پیامبراعظم| سطح 4 موسسه امام رضا (ع)؛ دانشجوی دکتری رشته سیره پیامبراعظم جامعه المصطفی العالمیه و پژوهشگر موسسه شناخت (نویسنده مسئول). ، mos.hossin@gmaill.com 2- دانشیار گروه تاریخ موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). 3- دکتری مدرسی معارف گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه باقر العلوم(ع)، پژوهشگر موسسه شناخت.
چکیده: (488 مشاهده)
تحجر یکی از مهمترین موانع دستیابی به کمالات انسانی و اجتماعی است. انسان مبتلا به تحجر، با دادن رنگ تقدس و جاودانگی به برداشت‌های محدود و ناقص خویش، در مقابل هرگونه سخن حق و استدلال متقنی که در تقابل با عقاید و اندیشه‌های وی است، مقاومت و ایستادگی می‌کند. همین امر سبب گردیده است تا این نوع تفکر به عنوان پدیده‌ای شوم در مسیر رشد و بالندگی فرد و جامعه در تمام ادوار مختلف تاریخی و در بین اقشار مختلف جامعه، شناخته شود. شناخت علل گرایش به تحجر یکی از مهمترین مسائل در پیشگیری و مبارزه با تفکر متحجرانه است. از آنجا که این نوع تفکر در بین بخشی از افراد جامعه در عصر نبوی و علوی نیز ظهور و بروز یافت. این پژوهش با هدف پاسخ به این سوال که علل گرایش به تحجر؛ بر اساس عقل و دادههای تاریخی پیرامون عرب جاهلی و خوارج چیست؟ نگاشته شد. لذا در این پژوهش علل گرایش انسانها به تحجر در دو دسته روانی و فکری‌ـ‌عقیدتی با تکیه بر عقل و دادههای تاریخی به صورت خاص عرب جاهلی و خوارج تبیین شده است. پژوهش حاضر با بهره گیری از اسناد کتابخانهای و به روش توصیفی تحلیلی، صورت گرفته است. بر اساس دادههایی که در این پژوهش بهدست آمد لجاجت، تصلب و انعطاف ناپذیری و برخی سوگیری‌های شناختی و ترک تفکر و عقلانیت، پیروی از ظن و حسگرایی، از جمله علل و زمینههای گرایش به تحجر در جهت روانی، عقیدتی و فکری به شمار میروند.
