1- دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران و مدرس گروه معارف اسلامی دانشگاه فرهنگیان همدان 2- استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران ، o.sadeghpour1355@gmail.com 3- استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده: (3694 مشاهده)
در گسترش اسلام اقشار گوناگون نظیر نظامیان، بازرگانان، عالمان و عارفان هر کدام به نوعی ایفای نقش نمودهاند. از این میان عارفان و صوفیان در رواج اسلام در شبه قاره هند نقش بارزی سرزمین داشتهاند. مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای به بررسی شباهتهای اصول و مبانی آموزههای اسلام با آیینها و مکاتب فلسفی هند میپردازد تا یکی از عوامل موفقیت صوفیان را در جذب هندوان به طریقتهای صوفیانه واکاوی نماید. یافتههای تحقیق نشان میدهد که به دلیل ویژگیهای روحی وطبع ظریف و نرمخویی ساکنان این منطقه بسترهای لازم برای گسترش تصوف و آیینهای صوفیانه فراهم بوده و قرنها پیش از ورود اسلام به آن سرزمین، هندوان با برخی اصول عرفانی نظیر ریاضت، تهذیب نفس، سیر و سلوک و فنا در ادیانِ باستانی خود آشنایی داشتهاند و این شباهت اندیشههای آنها یکی از عوامل گرایش هندوان به مشایخ صوفیه و طریقتهای صوفیانه بوده است.