1- استاد دانشگاه لرستان ، Jahan_savagheb@yahoo.com 2- دانشجوی دکترای تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه لرستان 3- کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری
چکیده: (4074 مشاهده)
شهر ایرانی در ایام سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار به‌رغم حفظ ساختار کالبدی سنّتی، در اثر آشنایی با الگوهای معماری غربی و ورود تأسیسات تمدنی جدید به کشور، به آرامی مسیر تغییر را پیش گرفت و عناصری از تجدد را در خود نمایان ساخت که در گزارش‌های سیاحان دیدارکننده از ایران بازتاب یافته است. این مقاله با رویکرد تاریخی و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی با استناد به متون سفرنامه‌ای در صدد ارائه تصویری از صور کالبدی شهر در عصر ناصری از دیدگاه سیاحان غربی است و در آن، چگونگی انتقال عناصر سازه‌ای غرب به ایران در ابتدای سلطنت وی مطرح شده است؛ پدیده‌ای که به‌تدریج ابتدا به تحولات محتوایی شهر و سرانجام به تحولات کالبدی آن انجامید. یافته پژوهش نشان داده که شهر ایرانی این عصر با تحولات فضای کالبدی و محتوایی همراه شده است. تحولات کالبدی آن، درون‌مایه تجدد غرب را به همراه داشته و عناصر محتوایی آن، متأثر از مکتب تهران بوده است.
