1- دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه اصفهان 2- استاد دانشگاه اصفهان (نویسنده مسئول) ، f.allahyari@ltr.ui.ac.ir 3- دانشیار دانشگاه اصفهان
چکیده: (2986 مشاهده)
در پی حمله مغول به ایران در سال 616 قمری و مرگ سلطان محمد خوارزمشاه در 617 قمری دوره‌ای از رقابت‌های سیاسی برای کسب قدرت آغاز گردید و بخش‌های مختلف ایران تحت نفوذ حکومت‌های محلی قرار گرفت.حد فاصل تهاجم مغول تا سقوط بغداد، برای حکومت‌های محلیِ ایران به لحاظ حل بحران مشروعیت و تداوم حاکمیت، دورانی سخت بود و پیوند با بازماندگان سلطنت خوارزمشاهی، خلافت عباسی و دربار مرکزی مغول، مهم‌ترین ابعاد تکاپوهای سیاسی ایشان به‌شمار می‌رفت. از مهم‌ترین مبانی مشروعیت حکومت‌های محلی، کسب تأیید خلیفه عباسی در چارچوب نظریه خلافت اسلامی بود. مسئله اصلی این مقاله، بررسی مناسبات حکومت‌های محلی با نهاد خلافت پس از حمله مغول و چگونگی تنظیم این مناسبات و تغییرات آن در مواجهه با مغولان در راستای استمرار مشروعیت و تداوم حاکمیت است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی و تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته، مشخص نمود که حمله مغولان و افزایش تهدید آنان، به تدریج روند مشروعیت‌یابی حکومت‌های محلی از خلافت را دچار تغییر نمود.
