1- استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ، rmohammadi@rihu.ac.ir 2- دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)
چکیده: (3439 مشاهده)
وجود گزارشهای ضد و نقیض درباره کیفیت تعامل محمدبن حنفیه و سیّدالشهداء(ع) در رابطه با نهضت کربلا، نشان از لزوم ارزیابی و بررسی صحت و سُقم آن اخبار دارد. گزارش ابناعثم مبنی بر نگارش وصیتنامه از سوی امام(ع) برای محمدحنفیه پیش از ترک مدینه؛ مخالفت او با قیام آن حضرت در گزارش ابنسعد؛ دو نامه ارسالی سیّدالشهداء(ع) برای وی از مکه و کربلا و نیز «روایت مشیّت» که از ابنطاووس نقل شده، از جمله این اخبار است. پژوهش حاضر بر آن است تا این اخبار را مورد بازخوانی قرار داده و به نقد و ارزیابی آنها بپردازد. کاوش در گزارشها نشان از ضعف «روایت مشیّت» و وصیتنامه مشهور امام(ع) به محمدحنفیه و ناسازگاری و تعارض خبرِ مخالفت او با قیام برادر در مکه دارد. همچنین براساس خوانشی جدید از دو نامه ارسالی امام(ع)، مخاطب اصلی نامهها، محمدحنفیه بوده و آن حضرت پیشاپیش از عدم دستیابیِ خاندان او به حکومت خبر داده است.