1- دانشیار دانشگاه خوارزمی 2- دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه خوارزمی و مدرس دروس معارف اسلامی ، r.khajehyar@yahoo.com
چکیده: (3575 مشاهده)
حاکمیت صفویان در ایران زمینه مناسبی را برای فعالیت گسترده سیاسی و اجتماعی علمای شیعه ایجاد کرده و آن‌ها نه تنها روابط حسنه‌ای با صفویان برقرار کردند بلکه بالاترین مناصب مذهبی حکومت را نیز عهده‌دار شدند. این همکاری حاصل تغییر دیدگاه‌های فقهی سیاسی علما بود که پیش از آن در طول تاریخ فقه شیعه بی‌سابقه می‌نمود. ملا خلیل قزوینی از علمای برجسته زمان شاه‌عباس دوم صفوی است که در طیف علمای اخباری می‌باشد. نگرش فقهی سیاسی او به نوعی متفاوت از علمای هم مسلک معاصر خویش می‌باشد زیرا او ضمن تحسین و تمجید شاه عباس دوم به عنوان پادشاه شیعه مذهب، درعین حال با یکی از مراسم مذهبی که نشانه مشروعیت حکومت است یعنی نماز جمعه مخالفت و در رساله نماز جمعه خویش دلایل فقهی و عقلی را برای این مخالفت توضیح می‌دهد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و بر اساس منابع تاریخی و با استناد به آثار مکتوب ایشان به بررسی دیدگاه‌های او نسبت به دولت صفوی؛ شاه عباس دوم و برگزاری نماز جمعه پرداخته است.
