:: دوره 2، شماره 5 - ( زمستان 1390 ) ::
جلد 2 شماره 5 صفحات 98-75 برگشت به فهرست نسخه ها
تأثیر تعاملات نهاد خلافت و سلطنت در واگرایی دو فرقه اشاعره و حنابله در بغداد عصر سلجوقی (590 ـ 429 ق / 1195 ـ 1038 م)
محمدعلی چلونگر1 ، کوهسار نظری2 ، پروین اصغری 3
1- دانشیار دانشگاه اصفهان
2- کارشناسی ارشد تاریخ اسلام
3- کارشناسی ارشد تاریخ اسلام ، parvinasghari66@yahoo.com
چکیده:   (2915 مشاهده)
هم‌گرایی و واگرایی فرقه‌های اسلامی در بغداد عصر سلجوقی، زمینه مناسبی را برای تولید فکر و گاه بحران و تنش فراهم می‌نمود. در این بین دو فرقه اشاعره و حنابله نسبت به سایر فِرق و مذاهب اهل سنت، در مسائل فکری و اعتقادی، از اشتراکات بیشتری برخوردار بودند؛ ولیکن نباید از منازعات این دوفرقه در عهد سلجوقی غافل ماند. این منازعات که متأثر از گرایش‌های کلامی نظیر گرایش حنابله به «تجسیم» و گرایش اشاعره به «تصوف» و «اعتزال» بوده، با رقابت دو نهاد قدرت، یعنی خلافت و سلطنت بین سال‌های 467 تا 512 ق شدت بیشتری یافت؛ زیرا سلاطین سلجوقی با حمایت از اشاعره و خلافت عباسی با عنایت و توجه خود به حنابله، منازعات این دو فرقه را به صحنه جنگ و خون‌ریزی کشاندند. در این پژوهش سعی برآن است تا در خلال بررسی تعامل و تقابل نهاد خلافت و سلطنت در عصر سلجوقی، تأثیر هم‌گرایی و واگرایی این‌دو نهاد قدرت، بر هم‌گرایی و واگرایی اشاعره و حنابله مشخص گردد.
واژه‌های کلیدی: اشاعره، حنابله، خلیفه، سلطان، سلجوقی، بغداد، واگرایی.
متن کامل [PDF 4437 kb]   (561 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشی | موضوع مقاله: تاریخ فرهنگی و اجتماعی
دریافت: 1390/8/18 | پذیرش: 1390/12/24 | انتشار: 1390/10/25


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 2، شماره 5 - ( زمستان 1390 ) برگشت به فهرست نسخه ها