1- دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران. 2- استادیار، گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران. (نویسنده مسئول) ، hooshyar_farinaz@yahoo.com 3- استادیار، گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران. و مدرس دروس معارف اسلامی
چکیده: (2158 مشاهده)
نقش، جایگاه و کاربرد نمادها را در زندگی انسانها نمیتوان نادیده گرفت. نمادها در طول تاریخ و در همه جوامع بشری حضور داشتهاند. نماد نشانه اندیشه، شیء، مفهوم، چگونگی و جز اینها است، پدیدهای ملموس و قابل مشاهده که نماینده چیزی جز خودش بوده یا بر چیز دیگری جز خود دلالت دارد. تکرار نمادها و نشانهها معنا و احساس هویت خاص فرهنگی و اجتماعی را تقویت میکنند. تبلیغات یکی از ابزارهای مهم فرهنگسازی است که میتواند با استفاده از نمادها ارزشهای جدیدی را خلق یا تقویت کند. معاویه با بهرهگیری از نمادهای تبلیغاتی توانست نتیجه نبرد صفین را، که واقعهای تأثیرگذار و نقطه عطفی در تاریخ اسلام بود، به نفع خویش تغییر دهد. نتایج پژوهش حاضر که با رویکردی توصیفی – تحلیلی نمادهای تبلیغاتی معاویه در نبرد صفین را مورد بررسی قرار داده است نشان میدهد که معاویه از نمادهای تصویری مانند قرآن، پیراهن خونین عثمان و انگشت بریده همسر عثمان و نمادهای کلامی و گفتاری چون خونخواهی عثمان، متون مقدس (روایات و قرآن) و القاب برای مشروعیت دینی و سیاسی خویش بهرهبرداری کرد که نتیجه آن، ایجاد تفرقه در سپاه عراق، بروز حکمیت و پیروزی معاویه بود.