1- دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان. 2- دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان. (نویسنده مسئول) ، aa.abbasi@ltr.ui.ac.ir 3- دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان. 4- استادیار گروه تاریخ دانشگاه بیرجند.
چکیده: (908 مشاهده)
رباط‌ها در قرون اول اسلامی استفاده نظامی داشتند و سپس به منزله خانقاه و محل عبادت صوفیان بود.به رباط‌ها به این دو نوع کارکرد توجه شده و از نظر علمی و فرهنگی به آن پرداخته نشده است. پژوهش حاضر در نظر دارد که با واکاوی رباطهای مختلف بغداد در عصر چهارم خلافت عباسی(۴۴۸-۶۵۶ق)، به روش توصیفی-تحلیلی، به این سوال پاسخ دهد که آنها در زمینه علمی و فرهنگی چه کارکردهایی داشتند؟ نتایج این پژوهش نشان می دهد که رباطهای بغداد بیشتر در زمینه های علوم شرعی و نقلی مانند: وعظ، قرائت قرآن، استماع حدیث، روایت، فقه، صدور مجوز و... فعالیت داشتند. وجد و سماع از ویژگی ممتاز رباط‌ها بود. کتابخانه رباط‌ها به مکان مناسبی برای مطالعه، تحقیق، تالیف کتاب، ملاقات و مناظره علما با یکدیگر تبدیل شد. زنان صوفی فعالیت فراوان و رباط مخصوص خود داشتند. رباطهای بغداد در آن دوره به عنوان یکی از مراکز مهم آموزشی محسوب می شدند که نقش به سزایی در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی ایفا کردند.
Foroughi Ayeen A, Abbasi A A, Foroughi Abri A, Khalifeh K. Scientific and Cultural Functions of the Baghdad Rabats during the 4th Abbasid Era (448-656 AH). - 2023; 14 (50) :37-58 URL: http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-1801-fa.html
فروغ آئین عباس، عباسی علی اکبر، فروغی ابری اصغر، خلیقه مجتبی. کارکردهای علمی و فرهنگی رباطهای بغداد در عصر چهارم عباسی (656 ـ 448 ق). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1402; 14 (50) :37-58
