1- دکتری تاریخ ایران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. و مدرس دروس معارف اسلامی 2- دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. ( نویسنده مسئول) ، a.jafari@ltr.ui.ac.ir 3- استاد گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده: (1088 مشاهده)
گزارش منابع تاریخی نشان می‌دهد که برخی مادران دربار صفوی و گورکانی هند نقش موثری در رویداهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی این دوره داشتند. ازاین‌رو نظر به ریشه نژادی و تاریخی مشترک بین دو سرزمین ایران و شبه قاره هندوستان و روابط دوستانه و مراودات متنوع سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بین دو حکومت صفوی و گورکانی هند، این پژوهش به شیوه توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع تاریخی، ضمن بررسی نقش مادران هیئت حاکمه دو حکومت صفوی و گورکانی هند در امور سیاسی، به بررسی تشابهات و تمایزات عملکرد این دسته از بانوان در تحولات سیاسی این دوره می‌پردازد. بر این اساس سوال اصلی پژوهش این است که مادران شاهزادگان صفوی و گورکانی هند در مسائل سیاسی این دوره، چه نقشی داشته وپیامد این نوع فعالیت‌ها چه بوده است؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد مادران دربار دو سلسله صفوی و گورکانی هند نقش‌های مشابه و یکسانی در عرصه‌های گوناگون به‌خصوص در عرصه سیاست داشتند اگرچه، از شواهد و مستندات چنین استنباط می شود که نقش مادران دربار صفوی در امور سیاسی پررنگ‌تر از مادران دربار گورکانی بوده است و زنان دربار صفوی بیش از همتایان گورکانی خود، بر سرنوشت دولت و مردم دوره خود تاثیر گذاشته‌اند.
Qadiri Z, Jafari A A, Kajbaf A A. A comparative study of the political performance of the mothers of the Safavid and Gorkan princes of India (932-1135 AH). - 2023; 14 (53) :117-150 URL: http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-2061-fa.html
قدیری زهره، جعفری علی اکبر، کجباف علی اکبر. بررسی مقایسه‌ای عملکرد سیاسی مادران شاهزادگان صفوی و گورکانی هند ( 1135- 932 ق). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1402; 14 (53) :117-150
