1- کارشناسی ارشد، زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شاهد، تهران. 2- استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شاهد، تهران. (نویسنده مسؤول) ، borjsaz@shahed.ac.ir 3- دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
چکیده: (671 مشاهده)
بینامتنیت به تحلیل روابط صوری و معنایی متون مختلف می‌پردازد. همواره متن‌ها در یک ارتباط شبک‌های با یکدیگر خلق می‌شدند. متن‌های نوین بر پایه متن‌های پیشین شکل گرفته و متن‌های گذشته خود را در آیینه متن‌های پسین بازمی‌تابانند. نظر به اهمیت واقعه غدیر، شعرای بسیاری در پی متجلی ساختن مضامین فکری، عقیدتی و تاریخیِ این واقعه بوده‌اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به این سوال پاسخ می‌دهد که روابط بینامتنیِ اعلام انتصاب امام علی(ع) به وصایت و پیامدهایِ آن در غدیریه ناصر خسرو و خطبه غدیر چگونه است؟ نتایج نشان داده است که ناصر خسرو در غدیریه‌های خود چشم‌داشت ویژه‌ای به خطبه غدیر داشته؛ از جمله در بیت‌هایی ضمن گزارشِ توجه ویژه خود به جایگاه امام علی(ع) نزد پیامبر(ص) و انعکاس اعتقاد خود به امام علی(ع) و واقعه غدیر نشان می‌دهد که از سوی گروهی از مخاطبانواکنشی نسبت به اعلام وصایت امام(ع) صورت می‌گیرد که کاملا نقطه مقابل توصیه‌هایِ پیامبر(ص) است و در جریان گزارش این واکنش بیشترین اشتراک واژگانی و مفهومی میان واژگان و اصافِ شعر خود و خطبه غدیر را در «احاطه‌شدگی» و «سقوط و هبوط» برقرار می‌کند؛ به‌گونه‌ای‌که این بیت‌ها روابط «پیرامتنی» و «متنی» گوناگونی را میان متن حاضر و غائب منعکس می‌کند.
