1- دانشیار دانشگاه الزهراء ، ghorbannejad@alzahra.ac.ir 2- دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلام دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه ـ ایران
چکیده: (4137 مشاهده)
مسجدالحرام و کعبه پیش از اسلام و پس از آن به سبب حدوث بلایای طبیعی و غیرطبیعی بارها مورد بازسازی قرارگرفته و تغییرات کلی و جزیی در ابعاد آن صورت پذیرفت و تا نیمه دوم قرن دوم قمری گسترش حداکثری یافت. اما درخصوص اینکه از قرن سوم تا هشتم قمری چه تغییراتی در بنای آنها حاصل شد و کدام متغیرها در آن دخیل بود، گزارش جهانگردان می‌تواند اطلاعات دست اولی را در اختیار قرار دهد. یافته‌های قابل تطبیق شامل گزارش‌های سیاحان است که پژوهشگر با رعایت ترتیب زمانی آنها را مقایسه و نتایج حاصل را در ابعاد مسجدالحرام، حجراسماعیل، مقام ابراهیم وکعبه گزارش نموده است. نتایج حاکی از تشابه تقریبی در گزارش‌ها، تغییرات کمی محدود و تحول کیفی و هنرمندانه در بناهاست، اما تفاوت روایت‌ها، متاثر از دیدگاه‌های متمایز و فضای فرهنگی حاکم بوده است. مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی همراه با مطابقت داده‌ها سعی دارد گزارش جهانگردان مسلمان را در خصوص بناهای مذکور واکاوی و مطابقت نماید.
Ghorban Nejad P, Ayari N. A Comparative Study of the Narration of Muslim Travelers from the Kaaba and Masjid al-Haram (8-3 centuries AH). - 2020; 10 (37) :53-68 URL: http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-1080-fa.html
قربان نژاد پریسا، عیاری ناصر. بررسی تطبیقی روایت جهانگردان مسلمان از بنای کعبه و مسجدالحرام (قرن 8 ـ 3 ق). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1398; 10 (37) :53-68
