1- گروه معارف دانشگاه فردوسی مشهد ، farkhondehzadeh@um.ac.ir 2- دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (4463 مشاهده)
نهاد اداری بهعنوان یکی از ملزومات تداوم ساختار سیاسی حکومت، در تثبیت اقتدار خلافت اموی و عباسی (عصر اول) نقش داشته است. با توجه به تکوین نظام اداری در دوره اموی و استمرار قدرت بنیامیه تا حدود یک قرن و نیز تکامل این نظام در دوره عباسی، پژوهش حاضر به واکاوی نقش، تأثیر و رابطه متقابل دیوانسالاری و اقتدار سیاسی در استمرار قدرت خلافت اموی و عباسی میپردازد. یافتههای این پژوهش که به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از مفهوم اقتدار سنتی وبر انجام شده است، نشان میدهد که حکومت اموی با الگوبرداری از نظام اداری امپراتوریهای ساسانی و بیزانس، مشخصات پاتریمونیالیسم یافت، اما مشکلات داخلی، اختلافهای مذهبی و نابرابری اجتماعی از موانع عمده ارتقای دیوانسالاری در این دوره بود. درحالیکه حکومت عباسی با اقتدار خلیفه، تقسیم وظایف، گسترش دواوین، تمرکز نظام اداری و کنترل دیوانسالاران توسعه یافت؛ شیوه حکومتیای که وبر آن را نظام پاتریمونیال ـ بوروکراتیک نامیده است.
An Analysis of the Interaction between Administrative System and Power Structure during the Umayyad and Comparing it with the First Abbasid Era. - 2016; 7 (23) :111-128 URL: http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-181-fa.html
فرخنده زاده محبوبه، نجفیان رضوی لیلا. واکاوی تأثیر متقابل نظام اداری و ساختار قدرت در دوره امویان و مقایسه آن با عصر اول عباسی. تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1395; 7 (23) :111-128