1- استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران،ایران. (نویسنده مسئول) ، sasantahmasbi@pnu.ac.ir 2- استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
چکیده: (560 مشاهده)
با گسترش دین اسلام در حجاز، الگوهای نام‌گذاری اعراب متحول شد و نام‌های دوران جاهلی جای خود را به نام‌های اسلامی دادند. این فرایند که با اقدامات پیامبر خدا (ص) آغاز شد، در دوران خلفای راشدین ادامه یافت و تا پایان دوره اموی، الگوی اسلامی متفاوتی را به‌وجود آورد. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از آمار، به بررسی الگوهای نام‌گذاری مسلمانان در حجاز از بعثت پیامبر خدا(ص) تا پایان دوران اموی می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد نام‌هایی که یادآور بت‌پرستی بودند یا معنای ناپسندی داشتند، در نسل اول مردان مسلمانان به‌سرعت محو شدند و نام‌هایی که نشان از یکتاپرستی داشتند، در نسل دوم به نام‌های غالب تبدیل شدند، ولی تغییر الگوی نام‌گذاری زنان با تأخیر بیشتری انجام شد. همچنین، بروز فرقه‌گرایی بین مسلمانان و سیاست‌های امویان علیه تشیع، بر نام‌گذاری مسلمانان تأثیر گذاشت و رقابتی آشکار بین نام‌های ائمه شیعه(ع) و نام‌های خلفای سه‌گانه به‌وجود آورد.
طهماسبی ساسان، کوه‌کن محمود رضا. بررسی الگوهای نام‌گذاری مسلمانان از بعثت تا پایان حکومت امویان (با تکیه بر مردم مکه و مدینه). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1402; 14 (51) :59-78
