استادیار گروه تاریخ تشیع دانشگاه حکیم سبزواری و مدرس دروس معارف اسلامی ، y.tabesh@hsu.ac.ir
چکیده: (3793 مشاهده)
انتخاب یک مکان بهعنوان مقصد مهاجرت و تداوم سکونت، با امکانات سرزمینی و تکاپوهای مهاجران پیوندی دوسویه دارد. اشعریان در اواخر سده اول هجری به ناحیه قم آمدند و زیست جمعی خود را در این ناحیه تا اواسط سده چهارم هجری تداوم بخشیدند. این پژوهش درصدد است با در نظر داشتن عامل زمان و با نگاه به رهیافت جغرافیایی امکانگرا علل مهاجرت و تداوم سکونت اشعریان در ناحیه قم را تبیین نماید. در رویکرد امکانگرا شرایط و امکانات سرزمینی بهعنوان بستر جغرافیایی و اقدامات مهاجران بهعنوان عامل فعال انسانی بهطور همزمان مورد واکاوی قرار میگیرد. خالی بودن ناحیه قم از وجود مهاجرین متنفذ عرب، به آنها این امکان را داد که بتوانند بدون درگیری با قبایل رقیب حضورشان را در آنجا تداوم بخشند. حملات دیلمیان ضرورت پذیرش اشعریان را بهعنوان نیروهای رزمی مدافع فراهم کرد و تغییر الگوی سکونت و تصاحب و مدیریت منابع آب وخاک از سوی اشعریها، امکانات لازم را برای تداوم سکونت آنها فراهم و باعث توسعه همه جانبه ناحیه قم شد.
Tabesh Y. The Effect of Land Conditions and Facilities on the Migration and Continuation of Ash'arite Settlement in Qom Region. - 2020; 11 (38) :25-46 URL: http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-1123-fa.html
تابش یعقوب. تأثیر شرایط و امکانات سرزمینی بر مهاجرت و تداوم سکونت اشعریان در ناحیه قم. تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1399; 11 (38) :25-46