1- استادیار دانشگاه شهید بهشتی. ، a-ahmadvand@sbu.ac.ir 2- کارشناس ارشد تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه زنجان.
چکیده: (2016 مشاهده)
به‌منظور بررسی نقش سیاسی و اجتماعی زنان در عصر دوم عباسی (334 ـ 232 ق)، به‌ویژه عصر خلیفه مقتدربالله (320 ـ 295 ق) و نیز نقش زنان در سقوط خلافت وی، مطالعه زندگی ام‌المقتدر اهمیت به‌سزایی خواهد داشت. ازاین‌رو مقاله برآن است تا ضمن بازنمایی زندگی ام‌المقتدر، تا حدودی اوضاع سیاسی دوران خلیفه مقتدربالله مورد بررسی قرار دهد.
در این تحقیق، پاسخ به برخی سؤالات اهمیت بیشتری خواهد داشت؛ از جمله: چگونه ام‌المقتدر توانست به مقام مادر خلیفگی دست یابد؟ چگونه وی در مسائل سیاسی خلافت مقتدربالله ایفای نقش می‌کرد؟ چه عاملی سبب دخالت وی در امر قضاوت می‌شد؟ ثروت وی چگونه تأمین و در چه راهی صرف می‌شد؟ روش تحقیق در این مقاله، روش تاریخی با رویکردی اجتماعی، مبتنی بر بهره‌گیری از اطلاعات منابع، مقایسه آنها با یکدیگر و تحلیل متون می‌باشد.
یافته‌های این پژوهش گویای آن است که نحوه دخالت ام‌المقتدر، به صورت‌های مختلف بوده به‌ویژه آنکه مقاصد شخصی و سیاسی در آن نقش تعیین‌کننده داشته است.
