1- کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث. ، khansanamif@yahoo.com 2- استادیار گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی قم.
چکیده: (2123 مشاهده)
به‌دلیل بی‌ضابطه و سلیقه‌ای بودن مفهوم اجتهاد و کاربرد آن در میان اهل‌سنت، به‌اضافه علل و اسباب دیگر، پراکندگی آرا و مذاهب فقهی بسیاری به‌وجود آمد. از بین ده‌ها مذهب فقهی موجود (138 مذهب) در قرون دوم و سوم هجری که مورد تقلید مردم قرار گرفته بود، تنها چهار مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی به رسمیت شناخته و بقیه مذاهب به دست فراموشی سپرده شد. اینکه چنین پدیده‌ای در چه برهه‌ای از زمان به‌وقوع پیوست، به درستی معلوم نیست. محدوده زمانی این پدیده در کلمات مورخان از قرن سوم تا قرن هفتم امتداد یافته است. این پژوهش که سعی کرده ضمن نقد و بررسی آرا، از زمان و تاریخ حصر مذاهب یادشده خبر گیرد، در میان اقوال و آرای گوناگون، به جمع‌بندی چهار نظریه دست یافت که در این میان قول چهارم، یعنی قرن هفتم به واقع نزدیک‌تر می‌نمود.
