استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه (س) و مدرس دروس معارف اسلامی. ، mohsenrafaat@gmail.com
چکیده: (3073 مشاهده)
ابنسعد در کتاب الطبقات الکبری، بخشی را به مقتل الحسین(ع) اختصاص داده که در میان مقاتل موجود سیدالشهدا(ع) از لحاظ قدمت در جایگاه دوم قرار دارد. با وجود موارد مشابه فراوان میان گزارشهای آن با مقتل ابومخنف، ابنسعد بسیاری از روایات مقتل ابومخنف را حذف کرده و به نقل از مقاتل واقدی و دیگران روی آورده است. رویکرد جانبدارانۀ ابنسعد در گزارش واقعۀ عاشورا، اقبال وسیع مورخان و رجالشناسان مکتب شام؛ همچون ابنعساکر، ذهبی، ابنحجر، مزّی، ابنکثیر به آن را به دنبال داشته است. این مقتل علیرغم اخبار منفرد نسبت به دیگر کتب تاریخی و یا حدیثی، در برخی موارد با وقایع مسلم و یا روایات تاریخی دیگر ناسازگار بوده و در مواردی شأن امام معصوم(ع) و یا خاندان معصومان(ع) را مخدوش ساخته و پایههای نااستواری برای تحقیق پیشروی عالمان فریقین در قرنهای بعد از خود قرار داده است. یافتهها نشان از جهتداری گزارش وی از قیام امام حسین(ع) و تحلیل برپایه ذهنیتی خاص است که احتیاطی دوچندان را پیشروی مقتلپژوه مینهد. این مقاله با روش کتابخانهای بهصورت میانرشتهای تاریخ و حدیث و رویکردی تحلیلی و انتقادی، روایات تأثیرگذار و جهتدار او را مورد نقد و بررسی قرار داده است.
Rafaat M. A Critical Investigation of the Ashura Narrations of Al-Tabqat Al-Kubra Written by Ibn al-Sa'd (The Era before Ashura). - 2021; 12 (43) :107-132 URL: http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-1250-fa.html
رفعت محسن. روایات عاشورایی الطبقات الکبری ابن سعد در سنجه نقد (بازه زمانی پیش از عاشورا). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1400; 12 (43) :107-132