دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه شهید بهشتی و مدرس دروس معارف اسلامی ، a_ahmadvand@sbu.ac.ir
چکیده: (2491 مشاهده)
طغراء واژهای اصالتاً ترکیست که در زبانهای عربی و فارسی نیز بهکار رفته است. در سنت دیرین حاکمان ترکِ ترکستان، طغراء بهمثابه نشانه نوشتاری معادل امضاء یا تأیید و صحّه نهادن بر حکم و دستور بود. بعدها با قدرتیابی ترکان در سرزمینهای شرقی اسلامی تا هند و شرق آسیا و بسط اقتدار سیاسی آنان در قلمروی عثمانی تا اقصای مغرب اسلامی و شرق اروپا، طغراء بهعنوان بخشی از تشکیلات اداری مسلمانان رواج تام و تمام یافت و دارای سازمانی خاص گردید. علاوه بر پیوستگی به دستگاه اداری مسلمانان که تا مرتبه اختصاص دیوانی به آن رشد کرد، طغراء جنبه هنری نیز یافت و بسیاری از هنرمندان خطاط و نقاش در آن به طبع آزمایی پرداختند و نمونههای ارزنده هنری را تا پایان امپراتوری عثمانی خلق کردند. پژوهش حاضر با بهرهگیری از رویکرد زمینهشناسی تاریخی به بررسی پیدایی و سیر تحول و تطور طغراء در تمدن اسلامی میپردازد.