1- دانشجوی دکترای تاریخ تحلیلی و تطبیقی هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. 2- استادیار گروه هنراسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) ، khashayarghazizadeh@yahoo.com
چکیده: (9217 مشاهده)
حکومت ساسانی با سیستم حکومتی قدرتمند خود نتوانست در مقابل ورود اسلام مقاومت کند و با حمایت و پذیرش ایرانیان، اسلام راه خود به این سرزمین را باز کرد و منجر به تغییرات مهمی در زمینه‌های گوناگون شد. این پژوهش با هدف شناخت بیشتر فرهنگ و هنر دوران اولیه اسلامی در ایران، به این پرسش پاسخ می‌دهد که نقش شرایط اجتماعی و تغییر فرهنگی در شکل‌گیری هنر ایران قبل و بعد از اسلام چیست؟ روش تحقیق تحلیلی ـ تاریخی با رویکرد تبیینی ـ تطبیقی و گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای، با تکیه بر آرای رابرت واثنو صورت پذیرفته است. هنر ایرانی در دوران حکومت‌های مستقل، با احیای زبان فارسی و آفرینش شاهنامه، دوام یافت. در دوران بعد، با توجه به حرمت تصویرگری، هنر، گرایش به سادگی پیدا کرده و هنر اسلامی به‌تدریج شکل‌گرفت. به دلیل نداشتن اختلاف ریشه‌ای بین دو فرهنگ اسلامی و ایرانی، دو فرهنگ در کنار یکدیگر قرار‌گرفته و هنر جدید ایرانی ـ اسلامی شکل گرفت. برطبق آرای رابرت واثنو جایگاه بافت‌های نهادی در تغییرات اجتماعی این دوران از مهمترین عوامل بوده‌است.
پورمختار صدیقه، قاضی زاده خشایار. تاثیر اسلام بر هنر ایران (مطالعه جامعه شناختی با تکیه بر آرا رابرت واثنو). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. 1400; 12 (44) :111-132
