با توجه به آموزه‌های جدیدی که اسلام با خود به ارمغان آورد، از نظر دینی به تقسیم‌بندی اجتماعی پرداخت که در دو دوره مکّی (مسلمان، کافر و مشرک) و مدنی (کافر، مشرک، منافق، مسلمان و مؤمن) خود را نشان داد. هجرت پیامبر| به مدینه سرآغاز عصر جدیدی در تاریخ اسلام شد که به تأسیس دولت ـ شهر نوپای مدینه انجامید و به همراه آن مسئله جانشینی آن حضرت نیز از دغدغه‌های این نظام سیاسی جدید بود تا جایی‌که، جانشینی آن حضرت مسئله‌ای شد که با درگذشت ایشان سبب انشقاق جامعه گردید. از حوادث مرتبط با این مسئله، غدیرخم و نقش منافقین، به‌عنوان یکی از ارکان ساختار اجتماعی جدید، در تحول معنایی غدیر بود. این پژوهش تلاش دارد با به روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی نقش منافقین در خصوص مسئله غدیرخم به‌ویژه امر جانشینی پیامبر| بپردازد.