|
صدور فتاوی جهادی ترکان عثمانی و بازخورد آن در جهان اسلام در جنگ جهانی اول
|
| مهدی وزینی افضل1، مهدی دهقانی2 |
1- استادیار گروه تاریخ دانشگاه جیرفت، ایران. (نویسنده مسئول) ، drmahdivazin@gmail.com
2- استادیار گروه تاریخ دانشگاه جیرفت، ایران. |
|
|
چکیده: (1541 مشاهده) |
با آغاز جنگ جهانی اول، ترکان عثمانی با کمک آلمان‌ها، ایده جهاد بزرگ اسلامی را علیه متفقین مطرح کردند تا روس‌ها و انگلیسی‌ها را در جبهه‌های مختلف تحت فشار قرار دهند. هدف این بود با شعارهای اسلام‌گرایانه، از ظرفیت جنبش‌های اسلامی ضد استعماری، بهره برداری شود و منافع متفقین مورد تهدید قرار گیرد. این مقاله تلاش دارد با استفاده از منابع ترکی عثمانی و آرشیو نخست وزیری عثمانی، روند صدور فتاوی جهادی عثمانی علیه متفقین و تاثیر آن بر مشارکت سیاسی و نظامی مسلمانان جهان را واکاوی کند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در نتیجه صدور پنج فتوا، تنش میان مردم کشورهای مسلمان و متفقین به خصوص در منطقه قفقاز بالا گرفت و چندین قیام محلی در آذربایجان و شمال آفریقا علیه متفقین شکل گرفت. اما اعلامیه جهاد، تمام انتظارات ترکان را عملی نکرد. این طرح با تبلیغات گسترده همراه بود و تاثیر معنوی زیادی در جوامع اسلامی بر جای گذاشت اما به دستاورد چشمگیر میدانی منتهی نشد. زیرا عثمانی از پشتوانه سیاسی، مالی و نظامی قدرتمندی برای پیشبرد جهاد اکبر برخوردار نبود و واقعیت سرزمینی و شکل‌گیری جنبش‌های ملی گرایانه عربی، تا حد زیادی بر شعارهای اتحاد اسلامی ترکان سایه افکنده بود. همچنین اکثر حکومت‌های اسلامی با درگیر کردن کشورشان برای حفظ منافع عثمانی مخالف بودند و جنگ جهانی را فرصتی برای پایان قرن‌ها قدرت نمایی ترکان عثمانی در مرزهای خود تحلیل می‌کردند. |
|
| |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
فرهنگ و تمدن عثمانی
دریافت: 1401/7/12 | پذیرش: 1401/12/14
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
