|
نسبت مؤلفه‌های کلامی و تاریخی در شرح‌حال معصومان(ع) (مطالعه موردی: نزهه الکرام)
|
| حلیمه صفوی1، مریم عزیزیان2، لیلا نجفیان رضوی3 |
1- دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه تاریخ تشیع دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد.
2- استادیار گروه تاریخ تشیع دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. (نویسنده مسئول). ، maryamazizian@um.ac.ir
3- استادیار گروه تاریخ تشیع دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. |
|
|
چکیده: (547 مشاهده) |
عنایت اصلی شیعیان به‌ویژه شیعیان امامی‌مذهب به معصومین(ع) و مسئله امامت، سبب پدید آمدن کتاب‌های اهل‌ِبیت‌نگاری شد که ذیل شاخه سیره‌نگاری در تاریخ‌نگاری اسلامی قابل دسته‌بندی است. باتوجه‌به اینکه عقیده، یکی از بن‌مایه‌های اصلی سیره‌نگاری محسوب می‌شده، مطالعه نسبت استفاده از کلام و تاریخ در این آثار حائز اهمیت است. در این پژوهش کوشش شد مؤلفه‌های کلامی و تاریخی و سنجش فراوانیِ این شاخصه‌ها در کتاب «نزهه الکرام و بستان العوام» نوشته محمد بن حسین رازی آبی (زنده در 630 ق) شناسایی شود. براین‌اساس، پرسش مقاله حاضر آن است که رازی کدام مؤلفه‌های کلامی و تاریخی را در نگارش شرح‌حال چهارده‌معصوم(ع) در کتاب نزهه الکرام به کار بست و چه نسبتی میان فراوانی این مؤلفه‌ها در حوزه کلام و تاریخ وجود دارد؟ روش مورد استفاده، توصیفی با تأکید بر تحلیل محتوای کمی است. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد دو مؤلفه «احتجاج بر پایه علم دین» و «معجزه» به‌عنوان پربسامدترین مؤلفه‌های کلامیِ کتاب، بیش از همه با شاخصه‌های تاریخیِ فضیلت و حادثه زمان‌مند پیوند داده شدند. «فضیلت» شاخصه غالب متن است. رازی این شاخصه را بیشتر با مؤلفه‌های کلامی به‌ویژه معجزه درهم تنیده تا هم‌زمان شأن قدسی و زمینی امام(ع) را پوشش داده و آن را فراتر از سایر رقبا درزمینه امامت و خلافت قرار دهد. |
|
| واژه‌های کلیدی: محمد بن حسین رازی آبی، نزهه الکرام، کلام، تاریخ، معصومین(ع). |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
تاریخ معصومان(ع) با رویکرد فرهنگی و تمدنی
دریافت: 1402/9/15 | پذیرش: 1403/3/12
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
