استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران. ، asady.m@iums.ac.ir
چکیده: (35 مشاهده)
ساخت تمدن تراز اسلامی در عصر احیاء، جز با درک عمیق و کاربست همهجانبه آموزههای ثقلین امکانپذیر نیست. پرسش مشخص در پژوهش حاضر آن است که مبتنی بر دیدگاه اهلبیت بهعنوان راهبران شاخص فراعصری در فرهنگ اسلامی، ابعاد غیرمالی و غیرشرعی هنجار زکات که دارای تأثیر تمدنی هستند، چگونه تعریف میشود؟ بر اساس یافتههای پژوهش به روش تحلیلی، در فرهنگ اسلامی التزام همگانی و حداکثری به فرهنگ معیار، منش سازنده و اصلاحگرانه در عرصه اجتماعی، نقشآفرینی فعّال علمی آموزشی و منش خدمتمحور در نهاد حاکمیّت، زکاتانگاری گردیده است. در نتیجه مشخص گردید اهل بیت با این گفتمان، مترصد آن بودند که جامعه عناصر تمدّنساز را بسان شریعت فریضه بدانند؛ هرچند این موضوعات به صورت خاص در دایره فروع دین نگنجند و عنوان فریضه شرعی بر آنان بار نگردد. به علاوه اهلبیت با زکاتانگاری نقشهای تمدّنی کوشیدهاند تا ذهنیّت اکتفا به مسئولیت مالی، به عموم برخورداریهای انسانی در بروز نقشهای مثبت اجتماعی گسترش یابد.