1- دانشیار دانشگاه تهران ، niayesh37@gmail.com 2- دانشجوی دکتری رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی
چکیده: (3175 مشاهده)
سنت و فرایند نقل شفاهی در تولید، حفظ و انتقال مواد و اطلاعات تاریخی که به پیدایش تاریخنگاری اسلامی انجامید از مسائل بنیادی در تاریخنگاری اسلامی است چراکه، مهمترین منبع نگارش و تدوین متون تاریخی قرون نخستین اسلامی دادههای شفاهی است که متکی بر مسموعات و محفوظات راویان بوده است. باتوجه به شفاهیبودن بخش عمدهای از اطلاعات اولیه تاریخی و ثبت و تدوین تدریجی آنها، و از سوی دیگر بهدلایلی ازجمله جعل، تحریف و به تبع آن تعارض و اختلاف روایات، اعتبار منقولات تاریخی که همان روایات شفاهی است مسئله اصلی این تحقیق است. نخستین و جامعترین معیار سنجش روایات شفاهی خطبه حضرت علی(ع) است که با تقسیم روایات و اصناف راویان به چهار گروه به نقد رجال براساس اوصاف آنان پرداخته است. در این پژوهش با روش تحلیلیانتقادی، ضمن تبیین مفهوم سنت شفاهی و نقش آن در تاریخنگاری اسلامی، معیارهای اعتبارسنجی روایات تاریخی و راویان از نگاه امام علی(ع) به دست بررسی سپرده شده است.