یکی از آن حوادث، قتل خلیفه سوم است که پدیدآمدن عثمانیه را در پی داشت. باتوجه به گزارش‌های مختلفِ قتل عثمان و نقش امیرالمؤمنین(ع)، پژوهش حاضر درصدد پیگیری این مسئله است که اختلاف گزارش در این ماجرا ناشی از چیست؟ اهمیت مسئله از این جهت است که بررسی زمینه، اصل و پیامد حادثه، مشخص می‌کند که هر مورخی با چه پیش‌زمینه‌ای به طرح ماجرا پرداخته است.
نتیجه پژوهش این است که گزارش ابن سعد با ارائه تصویر مظلوم مقدس از خلیفه، حاکی از تعصب اوست. بلاذری با ذکر حق بودن شورش، تمایل خود به شیعه را بازگو می‌کند. از وصف بی‌کفایتی خلیفه و بی‌طرفی امام(ع) نیز می‌توان به تشیع معتدل یعقوبی پی برد. طبری اگرچه شیعه نیست ولی امام را به شدت پیگیر حفظ جان خلیفه می‌داند و سرانجام گزارش مسعودی نشانگر علایق شیعی اوست که با تکیه به مردمی بودن شورش و تلاش امام(ع) برای حفظ جان خلیفه ترسیم می‌شود.